AFRIKAANSE TAALMONUMENT, PAARL
Die gedagte om ’n monument vir die Afrikaanse taal op te rig, is op 14 Augustus 1942 geopper tydens die onthulling van ’n gedenkplaat by die Daljosafat kerkhof naby die Paarl, ter ere van SJ du Toit, DF du Toit en PJ Malherbe, drie stigterslede van die Genootskap van Regte Afrikaners (GRA) wat daar begrawe lê. Dit het gelei tot ’n openbare vergadering op 26 September 1942, waar die Afrikaanse Taalmonumentkomitee in die lewe geroep is.
In 1964 het die komitee ’n kompetisie vir die ontwerp van die monument op Paarlberg, uitgeskryf en 12 argitekte genooi om deel te neem. Volgens die opdrag moes die monument van ver af sigbaar wees en die kulturele en staatkundige opbloei van Afrikaans uitbeeld.
Die ontwerp van die argitek Jan van Wijk is as wenner aangewys. Hy is geïnspireer deur die natuurlike omgewing en deur die skrywers NP van Wyk Louw en CJ Langenhoven se mooi beskrywings van Afrikaans. Die monument bestaan uit verskillende suile en koepels wat die groei en ontwikkeling van Afrikaans voorstel, en terselfdertyd erkenning gee aan die drie kontinente waaruit die taal gebore is. Die woorde “Dit is ons erns” is in die plaveisel by die aantrede tot die monument aangebring.
Bouwerk het vanaf 1972 tot 1974 geduur. Die monument is opgerig deur ATM Konstruksie, ’n konsortium bestaande uit Murray & Stewart (Boland) en Holtzhausen & Hugo. Die betonmengsel waarmee die monument gebou is, het bestaan uit sement, wit sand en Paarl-graniet.
Die monument is in 1975, honderd jaar na die stigting van die GRA, ingewy. Meer as 40 000 mense het die inwyding bygewoon.
