• 1 JUNIE GEBEURE 1824 – Biljet met beskuldiging van onnatuurlike verhouding ’n Biljet is op 1 Junie 1824 in die Heerengracht in Kaapstad opgeplak met die beskuldiging dat die goewerneur Lord Charles Somerset ’n onnatuurlike verhouding het met die militêre dokter, James Barry, wat ook sy gesin se persoonlike arts was. Somerset was ’n 57-jarige wewenaar met ses kinders en

  • 2 JUNIE GEBEURE1857 – ’n Ooreenkoms tussen die Oranje-Vrystaat en Transvaal word afgesluit1887 – Bou van die Delagoabaai-spoorlyn beginReeds op 31 Julie 1872 het die Volksraad van die ZAR besluit om ’n spoorlyn na Delagoabaai aan te lê, en in 1875 het pres. TF Burgers na Europa gegaan om ’n lening daarvoor te bekom. Op 11 Desember 1875 is ’n protokol

  • 3 JUNIE GEBEURE 1865 – Zuid-Afrikaanshe Republiek (ZAR) stel Dingaansdag in Dit is oorbekend dat die oorwinning by Bloedrivier op Sondag 16 Desember 1838 behaal is. Op dieselfde dag is ’n dankdiens gehou. Vroeg in 1839 is geld vir die bou van ’n Geloftekerk ingesamel. Die kerk is in Pietermaritzburg opgerig. Die viering van die dag is van die begin

  • 4 JUNIE GEBEURE 1652 – Die eerste familie aan die Kaap trek in die fort in 1848 – Andries Pretorius se vrou sterf Die Voortrekkerheld Andries Pretorius se vrou, Christina, was ernstig siek aan ’n ongeneeslike kwaal, toe hy deur die burgers van die Transgariep (Oranje-Vrystaat) op sy plaas Rust-der-Ouden genader is om hulle te lei in ’n poging om

  • 5 JUNIE GEBEURE 1692: Heldedaad van Jochem Willemse Drie skepe, Hoogergeest, Goede Hoop en Oranje, het in 1692 naby die mond van Soutrivier by die Kaap gestrand. Op 5 Junie het Jochem Willemse met ’n tou om sy lyf op heldhaftige wyse na die gestrande Hoogergeest geswem in ’n poging om die bemanning te red. Met dié heldedaad kon die

  • 6 JUNIE GEBEURE 1488 – Dias seil om die Kaap Die Portugese seevaarder, Bartolomeu Dias, se triomfantlike reis om die suidpunt van Afrika het bykans sewentien maande geduur (Julie 1487 tot Desember 1488). Dias het nie alleen sowat veertienhonderd myl nuwe kuslyn ontdek nie, maar sy grootste prestasie lê daarin dat die suidpunt van Afrika vir die eerste keer omseil

  • 7 JUNIE GEBEURE 1703 – Adam Tas trou Adam Tas trou met Elizabeth van Brakel, ryk weduwee van Hans Jurgen Grimpe, en word die eienaar van die plaas, wat hy later Libertas genoem het. Tas word onthou as die man wat die Kaapse goewerneur, Willem Adriaan van der Stel, tot ’n val help bring het. 1898 – Oudpresident FW Reitz

  • 8 JUNIE GEBEURE 1668 – Jacob Borhorst word goewerneur Jacob Borhorst word aangestel as die nuwe goewerneur aan die Kaap. Hy vervang Conelis van Quaelbergen wat die pos sedert 1666 beklee het. 1860 – Straatposbusse in Kaapstad bekendgestel Die eerste vier van vyf ingevoerde posbusse in Suid-Afrika, is op 8 Junie 1860 in Kaapstad aangebring. Die vyfde een is na

  • 9 JUNIE GEBEURE 1865 – Pres. Jan Brand verklaar oorlog aan Mosjesj Die Tweede Basotho-oorlog tussen Vrystaatse Boere en die Basotho’s het op 9 Junie 1865 uitgebreek. Dit was sewe jaar ná die eerste een en is ná twee jaar beëindig toe koning Moshoeshoe I (Mosjesj), die leier van die Basotho-koninkryk, se versoek om beskerming deur die Britse regering, geweier

  • 10 JUNIE GEBEURE 1901 – Anglo-Boereoorlog: Frederick Abraham Marais opgehang Frederick Abram Marais (32) word op Middelburg tydens die Anglo-Boereoorlog gehang. Hy is skuldig bevind aan hoogverraad en ook poging tot moord. ’n Groot aantal ongewenste inwoners in die dorp is gedwing om die teregstelling by te woon. Sy laaste woorde net voordat hy die skafot-trappe bestyg het was: “Ek

  • 11 JUNIE GEBEURE 1830 – Groote Kerk se orrel in gebruik geneem Die Groote Kerk, Kaapstad, se orrel, geskenk deur Jan Hoets, is in gebruik geneem. 1895 – Brittanje annekseer Tongaland Die ZAR se toegang tot ’n hawe (Kosibaai) word afgesny wanneer Groot-Brittanje Tongaland, Mosambiek, annekseer. 1900 – Anglo-Boereoorlog: Kol. BT Mahon beset Potchefstroom 1900 – Anglo-Boereoorlog: Slag van Allemansnek

  • 12 JUNIE GEBEURE 1900 – Anglo-Boereoorlog: Volksrust beset Genl. Redvers Henry Buller beset Volksrust ná ’n oorwinning by Allemansnek 1901 – Anglo-Boereoorlog: Slag van Wilmansrust Generaal Muller verras brig. genl. Beatson. Beatson het ’n mag van 350 man en Muller sowat 120 man. Muller word deur ’n plaaslike boer van die omgewing gehelp en sluip vroeg die oggend verby Beatson

  • 13 JUNIE GEBEURE 1705 – Adam Tas se dagboek Die bestaande afskrif van ’n fragment van Adam Tas se Dagboek dagteken van 13 Junie 1705 af, maar die oorspronklike Dagboek, wat al verlore gegaan het of vernietig is, het verder teruggegaan. Met die inhegtenisneming van Adam Tas in die nag van 27/28 Februarie 1705 is sy skryfkabinet tesame met die

  • 14 JUNIE GEBEURE 1907 – Die Oranjerivierkolonie verkry selfregeringstatus 1912 – Die stigting van die Unie-Verdedigingsmag Op 14 Junie is Wet Nr. 13 van 1912 “Om voorsiening te maken voor de Verdediging van de Unie en voor zaken daarmede in verband staande”, afgekondig. Daar is onmiddellik ’n begin gemaak met die opbou van ’n sentrale verdedigingsorganisasie, met die hoofkwartier in

  • 15 JUNIE GEBEURE 1659 – Duiwelspiek kry sy naam Op die 15de Junie 1659 verskyn die naam Winberg in ’n skrywe aan die Kaap. Hieruit kan afgelei word dat die huidige Duiwelspiek, net noordoos van Tafelberg, aan die Kaap voorheen bekend gestaan het as Winberg, Duivensberg en soms selfs ook Duivelsberg, Duiwelskop en Duiwelsklip. Die naam Duiwelspiek het blykbaar onder

  • 16 JUNIE GEBEURE 1900 – Anglo-Boereoorlog: Proklamasie van die Verskroeideaardebeleid deur Lord Roberts Lord Roberts vaardig proklamasie no. 5 van 1900 uit. In effek was dit die begin van die Verskroeideaardebeleid. 1953 – Die Federale Mynbou Beperk gestig Federale Mynbou Beperk, die eerste Afrikaanse mynfinansierings- en eksplorasiemaatskappy, is deur Federale Volksbeleggings en Bonuskor gestig nadat FVB reeds in 1943 finansiering

  • 17 JUNIE GEBEURE 1795 – Kaapse burgers beset die drosdy in Swellendam waarna die Colonie van Swellendam uitgeroep word Op 17 Junie 1795 het ’n aantal burgers van Swellendam by die Drosdy opgedaag waarby segsman Paul Fouche verklaar het dat Pieter Delport as Nasionale Kommandant aangewys is. Hy beveel die heemraad om die gebou te verlaat. Landdros Faure is ook

  • 18 JUNIE GEBEURE 1795 – Opstand in Swellendam Die beginsel van ’n eie Afrikaanse republikeinse strewe en vryheidsgevoel kan teruggevoer word tot die Kaapse Patriotte en die opstande te Graaff-Reinet en Swellendam. Die Kompanjie was teen 1790 op die rand van bankrotskap en die ekonomiese posisie van die burgers was haglik. ’n Gees van verset het by die Swellendamse grensboere

  • 19 JUNIE GEBEURE 1869 – Bloemhof ontstaan Gedurende 1938, met die Simboliese Ossewatrek, is deur van die ouer inwoners vertel dat die dorp sy naam gekry het weens die groot hoeveelhede wit lelies wat in die omgewing gegroei het. Bloemhof is die oudste dorp in die ou “Ver-Westelike Transvaal”. Die dorp is aangelê op die plaas Klipfontein wat behoort het

  • 20 JUNIE GEBEURE 1848 – Andries Pretorius as kommandant-generaal verkies 1850 – Ladysmith kom tot stand ’n Aantal Voortrekkers wat in die laat 1830’s die Drakensberge oorgesteek het, het hulle in die waterryke vallei aan die oewers van die Kliprivier in KwaZulu-Natal gevestig. In Desember 1847 is ’n nuwe dorp gestig. Die dorp was aanvanklik vernoem na George Windsor, ’n

  • 21 JUNIE GEBEURE 1884 – Barberton kom tot stand 1886 – Die spoorlyn na Ladysmith in Natal word geopen 1887 – Die Nederlandsche Zuid-Afrikaansche Spoorwegmaatschappij gestig Die Nederlands-Suid-Afrikaanse Spoorwegmaatskappy (Nederlands: Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche Spoorwegmaatschappij; afgekort NZASM) was ’n maatskappy wat op 21 Junie 1887 in Amsterdam gestig is en ’n lisensie verkry het om die spoorweë van die Zuid-Afrikaansche Republiek te bou

  • 22 JUNIE GEBEURE 1897 – Durban kry elektrisiteit Durban het op 22 Junie 1897 elektrisiteit gekry, vyf jaar na Kaapstad en drie jaar voor Bloemfontein. Die ligte is daardie dag by die destydse stadsaal deur die vrou van die burgemeester, George Payne aangeskakel. Dit is vandag die hoofposkantoor in die stad. Die eerste kragaanleg is in 1886 op Markplein aangebring

  • 23 JUNIE GEBEURE 1792 – Nederburgh en Frykenius kom in die Kaap aan Simon Hendrik Frykenius en Sebastiaan Cornelis Nederburgh, wat in 1791 aangestel is as kommissarisse-generaal oor die VOC se besittings, kom op hierdie dag in die Kaap aan, omdat hulle opdrag ontvang het om vir die ontevrede burgers beter bestaansmoontlikhede te vind. Hulle het nuwe bronne van welvaart

  • 24 JUNIE GEBEURE 1798 – Gerrit Maritz, Trekkerleier en wamaker, gedoop Gerhardus Marthinus Maritz (algemeen bekend as Gert of Gerrit Maritz) is in Maart 1797 in die Graaff-Reinetse distrik gebore. Die verskrikking, plundering en verwoesting deur die Xhosa- en Hottentotbendes wat hy as sewejarige seun in die Suurveld deurgemaak het, het ’n blywende indruk op hom gemaak. In 1811 het

  • 25 JUNIE GEBEURE 1836 – Hendrik Potgieter ontmoet Trichardt in Soutpansberg 1894 – Pres. Kruger verneder Vanweë die opkommandering van ’n paar Britse onderdane deur die Transvaalse regering, het die Uitlanders hulle op die Britse regering beroep. Die Britse Hoë Kommissaris, sir Henry Loch, het hom gevolglik na Pretoria gehaas. Pres. Paul Kruger het hom self op die Pretoria-stasie ontmoet,

  • 26 JUNIE GEBEURE 1860 – Eerste spoorlyn in Suid-Afrika geopen Op hierdie dag is die eerste spoorbaan in Suid-Afrika vir verkeer oopgestel. Die lyntjie was 3 km lank en het van die Punt na Durban geloop. Dit was die werk van ’n private maatskappy, die Natal Railway Company. ’n Tweede spoorlyn, van Kaapstad na Wellington, is in 1863 in gebruik

  • 27 JUNIE GEBEURE 1649 – Die Remonstratie Leendert Janzen en Matthys Proot oorhandig op hierdie dag bogenoemde dokument aan die VOC Kamer Amsterdam. Janzen en Proot was deel van ’n groep mans wat net meer as ’n jaar aan die Kaap oorleef het nadat hul skip gestrand het. Hul skip was deel van ’n retoervloot. Omdat daar nie vir hul

  • 28 JUNIE GEBEURE 1919 – Suid-Afrika onderteken die Verdrag van Versailles Die vredesverdrag van Versailles is op hierdie dag deur die oorwonne Duitsland onderteken, en daarmee het die Eerste Wêreldoorlog amptelik tot ’n einde gekom. Die Geallieerde Oorlogsopperraad bestaande uit die Verenigde State, Brittanje, Frankryk en Italië, het Japan as vyfde grootmoondheidslid bygevoeg, en hierdie vyf het die verdrag geformuleer

  • 29 JUNIE GEBEURE 1797 – Simonstad ontruim met Britse besetting van die Kaap 1854 – Die eerste Kaapse Parlement word geopen 1857 – Wetgewing aanvaar om spoorlyn te bou Wetgewing is op 29 Junie 1857 aanvaar wat aan die Kaapstadse Spoorweg en Hawemaatskappy goedkeuring verleen het om ’n spoorlyn van 57 myl (92 km) tussen Kaapstad en Wellington te bou.

  • 30 JUNIE GEBEURE 1851 – Mosjesj verslaan majoor Warden by Viervoet 1854 – Eerste Parlementsitting in Kaapstad Op hierdie dag is die eerste verkose Parlement van die land in Kaapstad deur luitenant-goewerneur Charles Henry Darling geopen. Tot dusver was Kaapland ’n kroonkolonie onder Britse gesag en met weinig eie mag. Tussen 1834 en 1853 het ’n Wetgewende Raad sukkelend voortgegaan.