1 MAART GEBEURE 1686 – Oorlewendes van die Stavenisse arriveer in die Kaap Die Stavenisse was ’n Nederlandse skip wat aan die Suid-Afrikaanse kus gestrand het. Die stranding van die Stavenisse op 16 Februarie 1686 het baie bygedra tot die Westerse wêreld se kennis van die ryk taal- en kultuurverskeidenheid van die inheemse volkere aan die ooskus van Suider-Afrika sowel
2 MAART GEBEURE 1653 – Eerste retoervloot om vars voorraad in te laai Jan van Riebeeck se koms na die Kaap was primêr om ’n verversingspos te stig om skepe van vleis en groente te voorsien. Op Sondag 2 Maart 1653 kry Van Riebeeck berig dat daar skepe buite die ingang van Tafelbaai lê, onder meer ’t Hoff van Zeelant
3 MAART GEBEURE 1858 – Vierkleur in Potchefstroom gehys Die Vierkleur vlag van die Zuid-Afrikaansche Republiek is die eerste keer op 6 Januarie 1857 te Potchefstroom gehys, en weer kort daarna in Pretoria op 23 Februarie 1857. Die Vierkleur (asook die ampswapen) is egter deur Stephanus Schoeman van die Soutpansberg verwerp. Op 13 Februarie 1858 het alle belanghebbende partye bymekaargekom
4 MAART GEBEURE 1832 – Kaatje Kekkelbek Die gedig oor Kaatje Kekkelbek verskyn vir die eerste keer in druk in The South African Sentinel. Dié gedig is uiters belangrik vir sy voorbeelde van vroeë Afrikaans. Die gedig word met redelike sekerheid toegeskryf aan Andrew Geddes Bain, destydse ingenieur en padbouer. 1863 – Die ontstaan van die dorp Bethulie Gedurende 1829
5 MAART GEBEURE 1812 – Pokke-epidemie breek uit Nog ’n pokke-epidemie het op 5 Maart 1812 in die Kaap uitgebreek, 99 jaar ná die eerste geval daar aangemeld is. Die eerste voorkoms van pokke in die land was in 1713 toe ’n skip in die hawe toegelaat is waarvan die helfte van die bemanning pokke onder lede gehad het. Sowat
6 MAART GEBEURE 1881 – Eerste Vryheidsoorlog: Wapenstilstand ’n Voorlopige wapenstilstand tussen generaals Wood en Joubert is ooreengekom en die Britse regering erken die Boere-leiers as verteenwoordigers van hul mense. Voorlopige vredesonderhandelings begin. 1900 – Anglo-Boereoorlog: Slag van Houtwater 1901 – Anglo-Boereoorlog: Skermutseling by Ventersburg, OVS; Aberdeen, Kaapkolonie; Kommandodrif, Transvaal 1901 – Lord Milner ontvang gewysigde vredesvoorstelle van Chamberlain Hierdie
7 MAART GEBEURE 1802 – Sendingstasie op Bethelsdorp gestig Die Nederlands-gebore sendeling, Johannes van der Kemp, stig in Bethelsdorp, Oos-Kaap, vir die Khoi-gemeenskap ’n stasie van die Londense Sendinggenootskap. 1859 – Ontstaan van Jacobsdal in die Vrystaat Christoffel Johannes Jacobs was die eienaar van die plaas Kalkfontein waarop die dorp aangelê was. Vyf sterk fonteine het die plaas, en later
8 MAART GEBEURE 1730 – Jan de la Fontaine aangestel as 13de Goewerneur aan die Kaap 1901 – Anglo-Boereoorlog: Hobhouse besoek Norvalspont Op 8 Maart 1901 lê die Emily Hobhouse besoek af by die Norvalspont-konsentrasiekamp. Dié kamp is teen November 1900 tot stand gebring om druk op die oorvol Bloemfontein-kamp te verlig. Hobhouse het hierdie kamp die eerste keer in
9 MAART GEBEURE 1816 – Slagtersnek-rebellie Wat rondom Slagtersnek gebeur het, is as historiese feit in die geskiedenis van die Afrikanervolk as sodanig nie belangrik nie. Belangriker miskien is die agtergrond waarteen hierdie rebellie plaasgevind het en die invloed wat dit gehad het om die gevoel van nasionalisme en eenheid by die Afrikaner aan te wakker en te stimuleer. Die
10 MAART GEBEURE 1648 – Jan van Riebeeck se eerste besoek Jan van Riebeeck se heel eerste besoek aan die Kaap duur van 10 tot 18 Maart 1648 toe hy lid was van die bemanning van ’n skip wat die oorlewende bemanning van die Haarlem kom haal het. 1892 – Spoorlyn tussen Kaapkolonie en die Oranje Vrystaat geopen 1900 –
11 MAART GEBEURE 1825 – Somerset-Oos gestig 1857 – Republiek van Lydenburg stig af van ZAR Die Republiek van Lydenburg het op 11 Maart 1857 afgestig van die Zuid-Afrikaansche Republiek (Transvaal) en deel geword van die Republiek van Utrecht (Natal) totdat albei Boererepublieke drie jaar later weer by die ZAR aangesluit het. Lydenburg is in 1849 deur ’n groep Voortrekkers
12 MAART GEBEURE 1488 – Bartolomeu Dias rig ’n kalksteenkruis op by Kwaaihoek Die Portugese navigator en ontdekkingsreisiger wat sover bekend die eerste seevaarder was wat om die Kaap die Goeie Hoop gevaar het, was Bartolomeu Dias. Volgens aanvaarbare bronne het Dias in Julie of Augustus van 1487 uit Portugal vertrek op hierdie spesifieke ekspedisie. Aan die suidpunt van Afrika
13 MAART GEBEURE 1888 – De Beers Consolidated Mines Ltd. gestig Die De Beers Consolidated Mines Ltd., onder beheer van Cecil John Rhodes kom tot stand en beheer bykans die totale diamantproduksie in Suid-Afrika. 1889 – Potchefstroom-verdrag Die Potchefstroom-verdrag tussen die ZAR en die OVS, wat elke staat bind om die ander te help wanneer dié onregverdig aangeval word, word
14 MAART GEBEURE 1707 – Adam Tas vrygelaat Adam Tas, ’n bekende boer van Stellenbosch aan die begin van die 18de eeu, word vrygelaat na hy vir 13 maande en 17 dae in die Kasteel aangehou is. 1895 – Die Hollandse Mannekoor in Pretoria gestig Hierdie koor het ontwikkel uit De Hollandsche Club, wat op hierdie dag in Pretoria gestig
15 MAART GEBEURE 1840 – Die Geloftekerk in Pietermaritzburg word ingewy en Erasmus Smit word as eerste predikant ingehuldig 1844 – De Natalier, Natal se eerste koerant, verskyn 1900 – Anglo-Boereoorlog: Skermutseling by Lobatsi (PItsani-Potlugo), Betsjoeanaland 1900 – Anglo-Boereoorlog: Roberts reik proklamasie uit Lord Roberts vaardig ’n proklamasie in Bloemfontein uit wat in kort op die volgende neerkom. Alle Burgers
16 MAART GEBEURE 1713 – Pokke-epidemie aan die Kaap Die begin van ’n erge pokke-epidemie aan die Kaap. Minstens ’n kwart van die blanke bevolking aan die Kaap sou daaraan sterf. Van die inheemse bevolking sou selfs nog meer te sterwe kom. 1717 – Koffiehuis aan die Kaap geopen Aan burger Ernst Frederik de Swart is op hierdie dag toestemming
17 MAART GEBEURE 1820 – Eerste Britse setlaars kom in Tafelbaai aan Die eerste Britse Setlaars kom aan boord die Nautilus en die Chapman in Algoabaai (Port Elizabeth) aan. Vanaf April tot Junie 1820 het ongeveer 4000 Britse Setlaars, verdeel in sowat sestig groepe die land ingekom. Hierdie immigrante was nie die eerste om voet aan wal te sit nie,
18 MAART GEBEURE 1852 – Sandrivierkonvensie onderteken Die Sandrivierkonvensie, wat die onafhanklikheid van emigrantboere noord van die Vaalrivier erken, word deur die Volksraad van die Transvaalse Republiek bekragtig. Verteenwoordigers van die Boere en die Britse regering het dit twee maande gelede onderteken. 1862 – Die spoorlyn van Kaapstad af bereik Stellenbosch 1880 – Kleinfontein-byeenkoms Ongeveer 5000 Burgers van die Zuid-Afrikaansche
19 MAART GEBEURE 1825 – Paul Kruger gedoop Paul Kruger, latere president van die Zuid-Afrikaansche Republiek is op hierdie dag te Cradock gedoop. Dit is ongeveer 5 maande na sy geboorte. 1901 – Anglo-Boereoorlog: Drie persone onnodig tereggestel Karel Gerhardus Johannes Nienaber (36), Jan Petrus Nienaber (24) en Johannes (Jan) Andries Nieuwoudt (23) is op hierdie dag tereggestel voor ’n
20 MAART GEBEURE 1602 – Stigting van die VOC Gedurende die 16de eeu het Nederland as ’n sterk handelsmoondheid na vore getree en daarin geslaag om regstreeks met die Ooste met sy speserye en ander kosbare handelsartikels handel te dryf. Ten einde die onderlinge wedywering tussen die tal van handelskompanjies wat so ontstaan het, uit te skakel, het daar in
21 MAART GEBEURE 1881 – Vredesluiting na Transvaalse Vryheidsoorlog Op Geloftedag 1880 het die eerste skoot van die Transvaalse Vryheidsoorlog op Potchefstroom geklap, en op 27 Februarie 1881 het die laaste geveg, ’n glansryke oorwinning vir die Boere op Amajuba plaasgevind. ’n Wapenstilstand het gevolg, en pres. JH Brand van die Oranje-Vrystaat het op die toneel verskyn om as onpartydige
22 MAART GEBEURE 1685 – Die eerste land is aan die Kaap geregistreer Die eerste stuk grond in die Kaap is op 22 Maart 1685, 33 jaar ná Jan van Riebeeck se aankoms, geregistreer. Die kolonie het in 1671 sy beslag gekry toe die setlaars agter die oorspronklike grense van die fort grond by die Khoikhoin geruil het. Die eerste
23 MAART GEBEURE 1846 – Eerste verwysing na Bloemfontein Die naam Bloemfontein het op 23 Maart 1846 die eerste keer ter sprake gekom toe die Britse Resident van Philippolis, Henry Douglas Warden, aan die Britse goewerneur geskryf het dat hy ’n geskikte plaas tussen Philippolis en Thaba ‘Nchu gekry het wat op die roete na Winburg was en waar ’n
24 MAART GEBEURE 1842 – Nederlandse skip verhaas Britse anneksasie van Natal Die onafhanklike republiek wat die Voortrekkers in Natal gestig het, het kortstondig bestaan. Pas nadat die militêre mag van die Zoeloes gebreek was, het die Trekkers hulle in ’n stryd met Brittanje bevind wat die aanwesigheid van die Boere in Natal nie wou duld nie. Na aanvanklike welslae
25 MAART GEBEURE 1647 – Stranding van die De Nieuwe Haerlem De Nieuwe Haerlem, lid van die VOC se retoervloot op pad terug na Nederland, is die namiddag van 25 Maart 1647 deur ’n tierende suidoostewind tot op die sand by Bloubergstrand gedryf. Hoewel sommige van die bemanningslede op ander skepe oorgelaai is, moes die meerderheid onder gesag van Leendert
26 MAART GEBEURE 1840 – Wellington kom tot stand Wellington, aanvanklik bekend as “Wagenmakersvallei”, is op hierdie dag aangelê. Die naam is moontlik afgelei van die feit dat ’n wamaker daar woonagtig was, of andersins omrede die bome in die omgewing wat geskik was om waens van te maak. Hoe ook al, vanaf 1840 het die dorp bekend gestaan as
27 MAART GEBEURE 1803 – Die Kaapkolonie aan die Bataafse Republiek oorhandig 1876 – Eerste uitgawe van The Cape Times verskyn in Kaapstad 1881 – Eerste Vryheidsoorlog: Slag van Majuba 1900 – Anglo-Boereoorlog: Burger aangestel as visepresident van ZAR Schalk Burger aangestel as kommandant-generaal van die Boeremagte en vise-president van die ZAR. 1902 – Anglo-Boereoorlog: “Long Cecil” dien as lykswa
28 MAART GEBEURE 1658 – Slawe kom in Kaapstad aan Die eerste 82 slawe in die Kaap het op 28 Maart 1658 op die Amersfoort in Tafelbaai aangekom, hoofsaaklik om in die lande en tuine te werk. Hulle is in Mei daardie jaar gevolg deur nog 148 slawe wat op die Hasselt in die Kaap aangekom het en van wie
29 MAART GEBEURE 1879 – Slag van Kambula Die geveg het ongeveer 4 ure lank geduur, en die Zoeloes het die onderspit gedelf. Ongeveer 2000 het gesneuwel terwyl aan Britse kant 18 soldate geval het en 65 gewond is. Tot krediet en eer van die Zoeloe-weermag moet dit genoem word dat die reglemente drie dae laas behoorlik geëet en gerus
30 MAART GEBEURE 1902 – Anglo-Boereoorlog: Treinongeluk ’n Britse trein is in ’n ernstige ongelik naby Barberton betrokke. Etlike soldate kom te sterwe. 1947 – Erediens in die Groote Kerk Genl. Jan Smuts woon erediens saam met Britse koninklike gesin die Groote Kerk in Pretoria by. 1996 – Die Afrikaanse Skrywersvereniging (ASV) word te Zevenwacht, Kuilsrivier, gestig GEBOORTES 1859
31 MAART GEBEURE 1842 – Die eerste Nederduitse Gereformeerde Kerk in die Oranje-Vrystaat word gestig Die eerste gemeente van die Nederduitse Gereformeerde Kerk in die Vrystaat, is op 31 Maart 1842 op Winburg gestig. Dit het gevolg op die stigting van die Voortrekkerkerk wat die gemeentes van Potchefstroom, Winburg en Pietermaritzburg ingesluit het. In 1841 is die eerste kerkrade vir
MaartWebmeester2023-08-21T15:36:09+02:00