27 JULIE

GEBEURE

1904 – Die Suid-Afrikaanse Landbou-unie in Pretoria gestig

Die Suid-Afrikaanse Landbou-unie, ofte wel die Interkoloniale Landbou-unie van Suid-Afrika soos dit destyds geheet het, is gestig op ’n konferensie wat van 25 tot 29 Junie 1904 te Pretoria gehou is. Die besluit om ’n sentrale Suid-Afrikaanse Landbou-unie te stig wat verteenwoordigend van alle landbou-organisasies dwarsoor Suid-Afrika sou wees, sowel as ’n besluit in verband met die verteenwoordiging wat die verskillende destydse kolonies in die nasionale organisasie sou hê, is op 26 Julie geneem. Die volgende oggend is die reëls vir die funksionering van die organisasie oorweeg en goedgekeur, sodat die Suid-Afrikaanse Landbou-unie formeel op 27 Julie 1904 tot stand gekom het. Die vernaamste doel met die stigting van die organisasie was om binne die geledere van die Suid-Afrikaanse Landbou-unie alle landbouprodusente op organisatoriese vlak saam te snoer met die oog daarop om die belange van die boeregemeenskap op alle terreine te behartig en te bevorder binne die raamwerk van die breë nasionale belang. Die noodsaaklikheid van ’n sterk, koördinerende sentrale landbou-organisasie op nasionale vlak word weerspieël deur die feit dat die SALU deur die jare gegroei het en deur agtereenvolgende regerings steeds erken is as die enigste spreekbuis van die boeregemeenskap op nasionale vlak. Een van die vernaamste bakens op die pad van ontwikkeling van die SALU was die daarstelling van die sogenaamde Verenigde Landboufront in 1946, toe die landboukoöperatiewe beweging van Suid-Afrika besluit het om sy belange met dié van die boeregemeenskap op organisatoriese vlak binne die unie saam te snoer. ’n Verdere belangrike ontwikkeling was toe daar gedurende 1952 oorgegaan is tot die daarstelling van bedryfskomitees binne die SALU om die belange van die verskillende geledere van die unie te behartig. Die SALU was destyds in wese ’n federasie van landbou-organisasies, en sy vernaamste samestellende lede-organisasies was die verskillende provinsiale landbou-unies, ’n aantal sentrale bemarkingskoöperasies en nasionale bedryfsorganisasies, soos die Nasionale Wolkwerkersvereniging, die SA Suikervereniging en die SA Pluimveevereniging.

 

GEBOORTES

1866 – Prof. Nicolaas Johannes Brümmer, Afrikaanse skrywer, NG predikant en hoogleraar aan die Kweekskool († 13 Mei 1947)

Toe Nicolaas Johannes Brümmer, wat op 27 Julie 1866 op Prospect, Dordrecht, gebore is, in sy 81ste lewensjaar te sterwe kom, was hy ’n bekende hoogleraar, skrywer, kultuurleier en leraar van die NG Kerk. Gedurende sy gemeentebediening (1899 tot 1911) was hy een van die eerstes wat erns met die armblankevraagstuk maak. Hy onderskei hom as kultuurleier, wat ook die pen met ’n vaardige hand hanteer. As student redigeer hy in 1893 die eerste uitgawe van die latere studenteblad van Stellenbosch. Sy bekende lesing voor die studente alhier, Die Afrikanernasie, verskyn aanvanklik in die kultuurblad Goede Hoop – waarvan hy redakteur word (1914 tot 1930). Hy het deel aan die stigting van die Afrikaanse Taalvereniging (1906) en word later voorsitter daarvan; die oprigting van die tydskrif Ons Taal (1907 tot 1909); die opstel van die spelreëls (deur die ATV in 1909) en die totstandkoming van die Zuid-Afrikaanse Akademie van Taal, Letteren en Kunst. Een en dertig jaar lank (vanaf 1911) is hy professor in Wysbegeerte, eers aan die Victoria-kollege en toe aan die Universiteit van Stellenbosch – wat hy help om tot stand te bring. Onberekenbaar is sy invloed op die honderde leraars van die NG Kerk wat in hulle voorstudie aan sy voete is.

1898 – Dorothea Möller-Malan, Suid-Afrikaanse sendeling en skrywer († onbekend)

 

STERFTES

1766 – Frans Rynhard Bresler, beampte van die Hollandse Oos-Indiese Kompanjie en landdros van Graaff-Reinet († 28 Maart 1825)

1863 – Susanna Catharina Smit, vrou van Erasmus Smit (* 28 Augustus 1799)

1971 – Dr. Georg Siegfried Johannes (Sieg) Kuschke, nyweraar en finansiële deskundige (* 24 Julie 1918)

Georg Siegfried Kuschke wat bestem was om een van Suid-Afrika se voorste nyweraars te word, is in Johannesburg gebore. Sy studie in die geologie het hy aan die Universiteite van Stellenbosch en Pretoria voltooi. In 1943 word hy by die Nywerontwikkelingskorporasie van Suid-Afrika (NOK) aangestel en in 1959 word hy hoofbestuurder, in 1964 besturende direkteur en in 1970 voorsitter van die raad – ’n dienstermyn waarin hy veel gedoen het om die ontwikkeling en gedeeltelike finansiering van geselekteerde Suid-Afrikaanse nywerhede te bevorder. Hy is op 27 Julie 1971 in Johannesburg oorlede.

 

Bronne:

Federasie van Afrikaanse Kultuurvereniginge. 1980. Afrikaanse Kultuuralmanak. Johannesburg: FAK.

Vriende van Afrikaans. Dae uit ons geskiedenis. ’n Afrikaanse kultuur-historiese dagboek. Kaapstad: Griffel.

https://www.sahistory.org.za

https://af.wikipedia.org/wiki/