22 NOVEMBER
GEBEURE
1838 – Andries Pretorius kom by die Trekkers se hooflaer aan
1853 – Algemene Kerkvergadering van die Ned. Hervormde Kerk in samesitting met die Volksraad
Op hierdie 22ste dag van November 1853 het die Algemene Kerkvergadering van die Ned. Hervormde Kerk saam met die Volksraad van die ou ZAR op Potchefstroom vergader. Dit was ’n besondere gebeurtenis en het daarna NOOIT weer plaasgevind nie. Hierdie vergadering het weer gegaan oor die vraag of die selfstandige Transvaalse Kerk deel van die Kaapse kerklike organisasie moet word. Met hierdie vergadering was die kerkraadslede en die Volksraadslede en die Volksraadlid vir Lydenburg, wat nie die Algemene Vergadering op Rustenburg op 3 Augustus 1853 bygewoon het nie, ook nou teenwoordig. Na uitvoerige bespreking, het die gesamentlike vergadering besluit om die beslissing van Rustenburg, naamlik om die Ned. Hervormde Kerk as ’n onafhanklike Kerk te handhaaf, te bekragtig. Weer eens is dit baie duidelik gestel dat dit hier slegs om organisatoriese onafhanklikheid gaan. Die geestelike en broederlike band met die NG Kerk van die Kaapkolonie moes behoue bly.
1899 – Anglo-Boereoorlog: Slag van Willow Grange in Natal
1900 – Anglo-Boereoorlog: Kruger kom in Marseille aan
Pres. Paul Kruger kom aan boord van die Gelderland in Marseille, Frankryk, aan.
1916 – Publikasie van Bybelboek Titus in Afrikaans
Ds. Willem Postma se Afrikaanse vertaling van die Bybelboek Titus word gepubliseer.
1916 – Afrikanerrebellie
Christiaan de Wet word uit die gevangenis vrygelaat.
GEBOORTES
1946 – André Stander, polisieoffisier en berugte bankrower († 13 Februarie 1984)
André Stander was ’n Suid-Afrikaanse polisieoffisier en ’n bankrower. Hy het as ’n kaptein by die polisiestasie in Kempton Park gewerk. In die 1970’s begin hy om banke te beroof. Hy was in die media bekend as die leier van die Stander-bende en was berug vir die gewaagde wyse waarop hy misdade gepleeg het. Soms het hy banke oor sy middagete beroof, en is dikwels as ’n ondersoekbeampte na dieselfde toneel terug.
1989 – Nicolaas Johan Nieuwoudt, geneesheer-generaal en bevelvoerder van die Suid-Afrikaanse Geneeskundige Diens van 1977 tot 1988 († 23 Oktober 1929)
Nicolaas Nieuwoudt was ’n Suid-Afrikaanse militêre bevelvoerder. As mediese dokter het hy in 1960 by die Suid-Afrikaanse Lugmag se mediese tak aangesluit, na vyf jaar in privaat praktyk. Hy was bevelvoerder van die Suid-Afrikaanse Mediese Diens, as chirurg-generaal, vanaf 1977 tot 1988. Die SAMD is in 1979 opgegradeer om gelyk te staan met die weermag, lugmag en vloot.
STERFTES
1968 – Jan Hofmeyr Louw, predikant (*11 Mei 1920)
Jan Hofmeyr Louw is op 11 Mei 1920 op Boksburg gebore en was van moederskant verwant aan “Onze Jan” Hofmeyr. Hy ontvang sy teologiese opleiding op Stellenbosch. Hy word predikant van die gemeente Loubser in Kenia en het hom afgesloof om gemeentelede van die NG Kerk te gaan opsoek, tot aan die grens van Abessinië, oos tot by die kus, noorde en suid van Mombassa. Hy was ook konsulent van die gemeentes Meru in Tanganjika en Vergenoeg in Eldoret, Kenia. Benewens sy veeleisende gemeentewerk het hy die opvoeding van die kind warm op die hart gedra. Deur sy ywer en dryfkrag, het die Van Riebeeck-skool (kerkskool) in 1950 met die buitengewone hulp van die FAK op Thomson’s Falls tot stand gekom. Onder sy leiding en liefde en bestuursvernuf was hierdie skool tot by die “Uhuru” die brandpunt van opvoeding en kultuur vir die Afrikanergemeenskap van Midde-Afrika. Ook is ’n eie Van Riebeeckfees in 1952 deur sy toedoen gehou en ’n nuwe kerk gebou. Van vakansie vir hom was daar min sprake, dog in enkele afknyptydjies het hy onder meer die Kilimandjaroberg – tot heel bo – die Keniaberg en die Maanberge geklim. In Mei 1954 is hy met Joan Carstens getroud. Vier kinders is uit die huwelik gebore. In 1961 het hy teruggekeer na Suid-Afrika, waar hy tot met sy afsterwe in 1968 predikant van die gemeente Pretoria-Oos was.
1989 – Nicolaas Johan Nieuwoudt, geneesheer-generaal en bevelvoerder van die Suid-Afrikaanse Geneeskundige Diens van 1977 tot 1988 (*23 Oktober 1929)
Nicolaas Nieuwoudt was ’n Suid-Afrikaanse militêre bevelvoerder. As mediese dokter het hy in 1960 by die Suid-Afrikaanse Lugmag se mediese tak aangesluit, na vyf jaar in privaat praktyk. Hy was bevelvoerder van die Suid-Afrikaanse Mediese Diens, as chirurg-generaal, vanaf 1977 tot 1988. Die SAMD is in 1979 opgegradeer om gelyk te staan met die weermag, lugmag en vloot.
Bronne:
Federasie van Afrikaanse Kultuurvereniginge. 1980. Afrikaanse Kultuuralmanak. Johannesburg: FAK.
Langner, Danie & Raath, Andries. 2014. Die Afrikanerrebellie 1914-1915. Pretoria: Kraal Uitgewers.
Vriende van Afrikaans. Dae uit ons geskiedenis. ’n Afrikaanse kultuur-historiese dagboek. Kaapstad: Griffel.
