7 MAART
GEBEURE
1802 – Sendingstasie op Bethelsdorp gestig
Die Nederlands-gebore sendeling, Johannes van der Kemp, stig in Bethelsdorp, Oos-Kaap, vir die Khoi-gemeenskap ’n stasie van die Londense Sendinggenootskap.
1859 – Ontstaan van Jacobsdal in die Vrystaat
Christoffel Johannes Jacobs was die eienaar van die plaas Kalkfontein waarop die dorp aangelê was. Vyf sterk fonteine het die plaas, en later natuurlik ook die dorp van water voorsien. Die plaas is destyds verkoop vir 35 000 riksdaalders, en die eerste verkoping van erwe het sowat 16,938 riksdaalders opgelewer. Die dorp is amptelik in Julie 1860 as sodanig deur die Volksraad erken.
1900 – Anglo-Boereoorlog: Om te haai of nie
Alwyn Rautenbach was ’n krygsgevangene tydens die Anglo-Boereoorlog. Rautenbach was gedurende Maart 1900 ’n krygsgevangene op ’n skip, die SS Orient. Op 7 Maart 1900 lê die skip voor anker in die hawe van Simonstad. Krygsgevangenes aan boord (sowat 150 man) was toegelaat om saans op dek te slaap. Een aand maak ’n wag alarm omrede ’n verdagte boot naby die skip opgemerk is. Wagte is dadelik verdubbel, en ’n aantal roeibote het al in die rondte om die skip gevaar. Elke keer as die wagte een van die roeibote gewaar, het die wag aan boord geskree, “Boat ahoy”, terwyl vanuit die roeiboot geantwoord is, “Guard Boat”. Alwyn was na ’n tyd keelvol vir die oor en weer geskreeu. Elke keer as die wag skree “Boat ahoy”, dan skree hy, “Daar’s ’n haai!” Wagte het hom egter gou uitgesnuffel “en gehelp om stil te bly.”
1900 – Anglo-Boereoorlog: Die Slag by Poplar Grove langs die Modderrivier (OVS)
Die dag het in kort nie goed geëindig vir generaal De Wet nie; hy was gedwing om te onttrek na Abrahamskraal. Agt Britse soldate het gesneuwel en nog 49 was gewondes. Aan die Republikeinse kant het minstens een burger gesneuwel, en was nog ’n man gewond.
1901 – Anglo-Boereoorlog: Skermutseling by Petrusburg (OVS)
1902 – Anglo-Boereoorlog: Geveg by Tweebosch
In Wes-Transvaal was lord Methuen se mag op 6 Maart 1902 in ’n skermutseling met ’n klein Boerekommando betrokke en het hy daardie aand op Tweebosch oornag, waar hy verneem het dat die Boerekommando met ’n sterk mag onder genl. JH de la Rey verenig het. Vroeg die volgende oggend het Methuen se mag in ’n noordelike rigting getrek, maar hy is spoedig deur die burgers van De la Rey aangeval. Baie Britse soldate het op die vlug geslaan, en hul offisiere het ’n vergeefse poging aangewend om hulle te keer. Die geveg was spoedig verby. Verliese aan Britse kant was hoog, naamlik 68 gedood, 121 gewond en ongeveer 600 krygsgevange geneem. Onder die gewonde krygsgevangenes was ook lord Methuen, maar genl. De la Rey het hom vrygelaat, sodat hy beter mediese versorging kon geniet. Die geveg by Tweebosch was die laaste groot Boere-oorwinning in die Anglo-Boereoorlog en het vanweë die foutlose taktiek die kroon gespan op De la Rey se bekwaamheid as ruitergeneraal.
1931 – Die eerste komitee vir die FAK-Sangbundel aangestel
Die gedagte aan ’n Afrikaanse liederebundel het by die Afrikaanse Studentebond ontstaan. Gedurende 1929 is begin met die versameling van liedjies, maar aangesien die vordering stadig was, versoek die ASB die FAK in 1930 om die onderneming op groot skaal van stapel te laat loop. Op ’n vergadering van 7 Maart 1931 het die Uitvoerende Komitee van die FAK besluit om aan hierdie versoek gehoor te gee. Die Uitvoerende Komitee het ’n FAK-kommissie aangestel om ’n FAK-liederebundel saam te stel. Die kommissie het bestaan uit dr. Hugo Gutsche (voorsitter), prof. WJ du P Erlank (Eitemal) en mnr. Stephen Eyssen. Op 5 November 1932 het die Liederebundel-komitee sy eerste vergadering gehou en is daar met die opstel van die FAK-Volksangbundel begin.
GEBOORTES
1917 – Willem Abraham (WA) de Klerk, skrywer en dramaturg († 18 Julie 1996)
WA de Klerk was ’n skrywer en dramaturg. Sy oeuvre bestaan uit eenbedrywe, ander dramas, romans, joernalistieke prosa, jeuglektuur en reisverslae. Sy belang as skrywer word veral gesien as literatuurhistories, alhoewel sy bydrae tot die realisme ook nie ontken moet word nie.
1926 – Johan Degenaar, filosoof en teoloog († 22 Julie 2015)
STERFTES
1968 – Sir Christopher Joseph Quinton Brand, lugvaartpionier wat die eerste vlug van Londen na Kaapstad saam met sir Pierre van Ryneveld voltooi het (* 25 Mei 1893)
2013 – Dirk Coetzee, medestigter en bevelvoerder van die polisie-eenheid op Vlakplaas (* 15 April 1945)
Dirk Coetzee was medestigter en bevelvoerder van die koverte polisie-teeninsurgensie-eenheid wat op Vlakplaas gebaseer was. Hy en sy kollegas was by ’n aantal gruweldade betrokke. Die Waarheid-en-Versoeningskommissie het amnestie aan hom toegestaan. Hy het diabetes en kanker gehad en is aan nierversaking oorlede.
2013 – Freda Linde, skrywer en vertaler van kinderboeke (* 12 Desember 1915)
Freda Linde was ’n Suid-Afrikaanse skrywer en vertaler van kinderboeke. Sy het hoofsaaklik in Afrikaans geskryf en het meer as 150 kinderboeke in Afrikaans, Frans en Duits vertaal.
Bronne:
Federasie van Afrikaanse Kultuurvereniginge. 1980. Afrikaanse Kultuuralmanak. Johannesburg: FAK.
Vriende van Afrikaans. Dae uit ons geskiedenis. ’n Afrikaanse kultuur-historiese dagboek. Kaapstad: Griffel.
