COLENSO-KONSENTRASIEKAMP
Ligging: Terrein van die Slag van Colenso
Koördinate: -28.7498019,29.7970802
Die konsentrasiekamp by Colenso het net ses weke lank bestaan.
Die kamp is in 22 Februarie 1902 opgerig as ’n noodmaatreël om mense van die Pietersburg-kamp te huisves nadat genl. Christiaan Beyers hul kamp op 23 Januarie 1902 oorval het en ’n paar manskappe gevlug het. Die verskuiwing was moeilik, want baie van die gesonde manne het hulle by die Boere of die Britse vrywillige magte aangesluit. Gelukkig het die uiters doeltreffende superintendent, JE Tucker, dit makliker gemaak. Nogtans was die reis ongemaklik en vernederend en sedertdien is dit beskou as een van die grootste gruweldade wat die Boere tydens die oorlog moes deurmaak.
Daar was min tyd om die kamp voor te berei en die nuwe aankomelinge is in die oop veld gelaat , naby waar kol. Long van die Royal Field Artillery sy wapens gedurende die Slag van Colenso verloor het. Die lewe het gou die eentonige patrone van die verskillende kampe nagevolg; daar was egter min sterfgevalle omdat die mense hul siektes agtergelaat het. Die logistiek was egter ’n groot uitdaging want dit was moeilik om die kamp te onderhou. Daarom het dit nie lank geduur voordat die Natalse owerhede besluit het om die gesinne in Pinetown, naby Durban, te hervestig nie.
Die oorplasing was nie maklik vir die personeel nie omdat hulle met ’n meer karige stelsel gekonfronteer is. Goewerneur McCullum het Joseph Chamberlain, die minister van buitelandse sake, in kennis gestel dat hul salarisse aansienlik meer was as wat in die Natalse kampe betaal is en as die bedrae nie verminder sou word nie, sou die personeel vervang moes word. Die personeel het heel moontlik die salarisvermindering aanvaar want hulle het by die mense van Pietersburg gebly.
deur Daantjie Badenhorst
