20 JANUARIE
GEBEURE
1899 – Pres. MT Steyn lê die hoeksteen van die NG Kerk op Winburg
1900 – Anglo-Boereoorlog: Slag by Tabanyama, Natal
1900 – Die Vyfkleur word gehys
In die aanloop tot die Slag van Spioenkop het die Nederlands-gebore kapt. HF Slegkamp saam met twee makkers die Vyfkleur (oorlogsvlag) op die koppie Tabanyama gehys en die Britse soldate het die aanval gestaak omdat hulle gemeen het dat dié koppie te sterk beman is.
1902 – Anglo-Boereoorlog
Die Britse parlementslid, AJ Balfour spreek hom sterk ten gunste daarvan uit dat plase in die ZAR en Vrystaat afgebrand word. Dit is volgens hom nodig aangesien dit sal bydra tot totale onderwerping van die Boererepublieke.
1939 – Hoogste temperatuur in die land
By Goodhouse word die hoogste temperatuur tot in daardie stadium in die land, aangeteken naamlik 47,8 °C.
1951 – Fort Klapperkop en Fort Skanskop, Pretoria, word vir die publiek oopgemaak
GEBOORTES
1812 – Dr. Adrian Roux, tweede leraar van die NG Kerk wat in Suid-Afrika georden is († 29 Maart 1884)
1834 – Petrus Jacobus (Piet) Joubert, Boerekryger en generaal († 28 Maart 1900)
Piet Joubert is op Damaskus naby Prins Albert gebore en was naas Paul Kruger die gewildste figuur in die Zuid-Afrikaansche (Transvaalse) Republiek. As kind het hy Retief se trekgeselskap met die Voortrek vergesel, maar op 16-jarige leeftyd het hy na Transvaal getrek en hom, na sy huwelik met Hendrina Johanna Susanna Botha op 2 April 1851 , op Rusfontein, distrik Wakkerstroom, gevestig. In die openbare lewe het hy vinnig opgang gemaak. In 1855 was hy veldkornet, in 1865 Volksraadslid (’n amp waartoe hy reeds in 1860 verkies is, maar nie kon aanvaar nie, omdat hy nog nie 30 jaar oud was nie); in 1873 voorsitter van die Volksraad en in 1875 selfs waarnemende staatspresident tydens pres. TF Burgers se afwesigheid in Europa. “By laasgenoemde se terugkeer het hy hom uit die openbare lewe teruggetrek en selfs geweier om op pres. Burgers se versoek die ekspedisie teen Sekoekoenie aan te voer. Na die anneksasie van Transvaal (1877) onderskei hy hom as kampvegter vir die herstel van die onafhanklikheid, onder meer as lid van die Tweede Deputasie na Engeland, afgevaardigde na die Britse verteenwoordigers in Suid-Afrika (Hoë kommissaris en Transvaalse Administrateur) en lid van die Driemanskap – die herstelde Boereregering. As kommandant-generaal voer hy die Boerekommando’s aan by Laingsnek, Skuinshoogte en Amajuba in die Transvaalse Vryheidsoorlog en verwerf hy soveel gewildheid by sy volk as krygsman dat hy telkens as kommandant-generaal herkies is. Dit het hom lidmaatskap van die Uitvoerende Raad – die Regering indertyd – besorg. ’n Tyd lank het hy tewens die betrekkinge van Visepresident en van Superintendent van Naturelle beklee. Ook het hy in talle Regeringskommissies gedien. Dit was sy ideaal om Staatspresident te word, maar hy is in elke verkiesing deur Kruger verslaan. As kommandant-generaal het hy die burgers in etlike oorloë teen swartes aangevoer, en in die Engelse Oorlog het hy as opperbevelhebber van die Transvaalse krygsmag en aanvoerder van die burgers by Ladysmith opgetree. Hy is op 27 Maart 1900 in Pretoria oorlede.
1934 – Hennie Aucamp, bekroonde skrywer († 20 Maart 2014)
Hennie Aucamp was ’n bekende Suid-Afrikaanse digter en skrywer wat as skrywer van kortverhale, toneel- en kabaretstukke, gedigte en essays bekendheid verwerf het. Daar is ook al na hom verwys as “die vader van die Suid-Afrikaanse letterkundige kabaret” en hy het ’n belangrike plek onder die beoefenaars van die Afrikaanse kontreikuns beklee.
STERFTES
Bronne:
Federasie van Afrikaanse Kultuurvereniginge. 1980. Afrikaanse Kultuuralmanak. Johannesburg: FAK.
Vriende van Afrikaans. Dae uit ons geskiedenis. ’n Afrikaanse kultuur-historiese dagboek. Kaapstad: Griffel.
