JOHANNA DUMINY (1757-1807)

Johanna Duminy het bekendheid verwerf vir ’n dagboek waar sy rekord gehou het van die taalgebruik aan die Kaap teen die einde van die 18de eeu.

Johanna Margaretha Nöthling is op 29 Junie 1757 in Kaapstad gebore en is later getroud met die Franse skeepskaptein Francois Renier Duminy. Haar dagboek het, benewens die Kaapse taalgebruik, ook ’n insig gegee oor die lewe van ’n betreklik welvarende Kaapse gesin. Sy het dié dagboek op hul plaas Bokkerivier in die Overberge naby die Wes-Kaapse dorp Caledon geskryf en die daaglikse lief en leed van die Overbergers op ’n humoristiese en lewendige manier uitgebeeld. Sy het nie juis formele skoolopleiding gehad nie aangesien die Kaap onder die VOC nie formele onderwys aan inwoners gebied het nie, en reisende onderwysers selde bevoeg was om te doen waarvoor hulle betaal is. Daarom het sy fonetiese spelling gebruik en geskryf soos die mense gepraat het; haar geskrifte word as een van die vroegste voorbeelde van geskrewe Afrikaans beskou, anders as ander geskrifte wat gewoonlik in Nederlands was. Die Duminy-dagboeke, waarvan net ’n klein gedeelte behoue gebly het, is vandag van groot kultuurhistoriese waarde.

Johanna is op 25 Februarie 1807 oorlede, kort nadat die Britte beheer van die Kaap oorgeneem het. Die presiese oorsaak van haar dood is onbekend, maar volgens haar man het hul finansiële posisie, wat al hoe meer versleg het, daartoe bygedra.

deur Daantjie Badenhorst